Co roku wiosną w Hashtag Labie proponujemy wieczór, podczas którego wykonujemy mały gest pamięci wobec polskich Żydów. W dniu 81. rocznicy zburzenia Wielkiej Synagogi na Tłomackiem zapraszamy do wysłuchania utworu Artura Zagajewskiego Drzewo Życia do poezji Chavy Rosenfarb.
Drzewo Życia to utwór zamówiony przez Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi, który powstał do wierszy poetki jidysz Chavy Rosenfarb. Chava przeżyła getto i ostatecznie wyemigrowała do Kanady, gdzie zmarła. Dziełem jej życia jest obszerna, autobiograficzna powieść Drzewo życia, która niedawno została przetłumaczona na język polski. Mimo, że od tytułu powieści wywodzi się tytuł utworu Artura Zagajewskiego, kanwą kompozycji nie jest wcale proza, a wybrane wiersze napisane przez Chavę niedługo po opuszczeniu getta i dotyczące jej doświadczenia skrajnego opuszczenia i izolacji.
Artur Zagajewski to jeden z najciekawszych polskich kompozytorów. Chętnie nawiązuje do estetyki popkultury, umiejętnie dozuje inspiracje punkrockiem, czy nową falą lat 80-tych, zachowując przy tym swój indywidualny i rozpoznawalny język muzyczny. Jak manifestacyjny, niekiedy ostry i chropawy styl Zagajewskiego może się spotkać z intymnym, kobiecym i poetyckim zapisem najtrudniejszych życiowych doświadczeń?
“Kiedy pracuję nad tekstem, czuję się trochę jak współczesny reżyser teatralny, który obudowuje klasyczne teksty nowymi, czasami bardzo odległymi kontekstami. Podobnie jak, dla przykładu, robi to Paweł Mykietyn, który w swojej Pasji partię Jezusa powierza kobiecie, z kolei Piłatowi każe krzyczeć do tłumu przez megafon przy akompaniamencie głośnej, rockowej muzyki. Tego typu reinterpretacyjne postawy są mi bardzo bliskie, aczkolwiek w porównaniu z moimi wcześniejszymi utworami, w Drzewie Życia postanowiłem złagodzić nieco mój język muzyczny.
Od początku chciałem tę poezję w jakiś sposób zderzyć ze współczesnością, przepuścić ją przez filtr dzisiejszych czasów. W niektórych częściach utworu sięgam więc po środki, jakimi posługuje się współczesna kultura muzyczna, zarówno ta wysoka, „awangardowa” jak i popularna. W partii wokalnej obecne są takie techniki, jak krzyk, czy quasi skandowanie, co z jednej strony odwołuje się wręcz do ekspresji punkrockowej, z drugiej zaś do społecznych protestów, z którymi jeszcze niedawno mieliśmy do czynienia na co dzień. Podobną rolę w utworze odgrywają repetycje wybranych zdań z poezji Chavy Rosenfarb, które poprzez wielokrotne, niemal mechaniczne powtórzenia oddzielają się od swojego pierwotnego kontekstu i wówczas ich znaczenie nabiera nowego, współczesnego wymiaru.”
Program
Artur Zagajewski Drzewo Życia
Wystąpią
Patrycja Krzeszowska-Kubit śpiew
Artur Zagajewski gitara elektryczna
Julian Paprocki klarnet kontrabasowy
oraz Hashtag Ensemble:
Krzysztof Kozłowski syntezator
Dominik Płociński wiolonczela
Albert Woelke akordeon (Akademia PRO Hashtag Ensemble)